De overheid treft de volgende aanvullende maatregelen in de aanpak van het coronavirus.

Het is verboden om bijeenkomsten te organiseren echter voor o.a. uitvaarten is een uitzondering gemaakt. We kunnen nog steeds uitvaartplechtigheden organiseren indien het aantal personen onder de 30 blijft. Dit is exclusief het uitvaartpersoneel, de dominee, ouderling, koster, begraafplaatsbeheerder. Beperk dit aantal mensen echter tot het minimale.

De tweede voorwaarde is dat het mogelijk moet zijn om 1,5 meter afstand tot elkaar te houden. Dit zijn maatregelen die gecontroleerd kunnen worden en bij overtreding kunt u een stevige boete verwachten. Zie voor meer informatie https://www.rivm.nl/coronavirus/covid-19/informatie-voor-professionals/postmortale_zorgverlening

Cruciale beroepsgroepen
Eindelijk duidelijkheid, de uitvaartbranche valt onder de cruciale beroepsgroepen. Zie voor meer informatie https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19/veelgestelde-vragen-per-onderwerp/uitvaarten.

Adviezen
Het bestuursteam Coronavirus, waarvan Nardus deel uitmaakt, geeft de volgende dringende adviezen:

• Voor rouwbezoek en condoleancebezoek gelden dezelfde restricties, het aantal bezoekers dient onder de 30 personen te blijven.
• Tevens dienen de aanwezigen een onderlinge afstand van 1,5 meter te houden.
• Om besmetting zo veel mogelijk te voorkomen, wordt er geen koffie of thee geschonken.
• Vanaf 15 maart dienen de uitvaarten telefonisch besproken te worden. De gemaakte afspraken bevestigt u per e-mail waarbij u de opdrachtgever vraagt deze mail voor akkoord te bevestigen.

Mocht RIVM met aanvullende adviezen komen, dan wordt u hierover geïnformeerd.

Ophalen en overbrengen uit het privé huis

Wanneer u een telefonische melding van een overlijden ontvangt, adviseert het bestuursteam
Coronavirus u de vaste “RIVM-vragen” te stellen:

• Zijn er aanwezigen die koorts hebben?
• Zijn er aanwezigen die zich grieperig voelen?
• Zijn er aanwezigen die verkouden zijn of veel hoesten en/of niezen
• En daarbij aan te geven waarom u dit vraagt:

Iedereen in Nederland heeft de verantwoordelijkheid om besmetting met Covid-19 te vertragen door “social distancing” en contact te mijden met mensen met ziekteverschijnselen die op besmetting met het coronavirus kunnen wijzen.
Het werk in de uitvaartbranche moet – net als in de zorg – door kunnen gaan. Voorzichtigheid is geboden en daarom moet u en uw medewerkers elke keer deze vragen aan de nabestaanden stellen om het risico zo veel mogelijk te beperken.

• Verzoek alle nabestaanden aanwezig in het huis om 1,5 meter afstand van u te nemen.
• Ga zonder nabestaanden naar de ruimte waar de overledene ligt.
• Verricht daar uw gebruikelijke werkzaamheden en verlaat het pand.
• Reinig direct uw handen met desinfecterende handgel.

Verzorgen van de overledene
Het bestuursteam coronavirus adviseert – met het oog op social distancing – om de verzorging van de overledene te doen zonder dat nabestaanden daarbij aanwezig zijn.

Ritueel bewassen
Ook voor het ritueel bewassen adviseert het bestuursteam coronavirus om de ‘RIVM-vragen’, zoals hierboven verwoord, te stellen. Deze vragen stelt u niet alleen aan de overledene verzorgers maar ook aan de nabestaanden die toegang willen krijgen tot de bewassingsruimte.
De bewassing wordt door maximaal twee personen – zonder de nabestaanden – uitgevoerd: met meer mensen is het niet mogelijk om de 1,5 meter afstand te houden.
Nabestaanden kunnen in de bewassingsruimte worden toegelaten voor zover er voldoende ruimte is om 1,5 meter afstand van elkaar te houden. In de praktijk zal het er op neer komen dat men per toerbeurt de bewassingsruimte kan ingaan.

Overledene in de koelruimte
De overledene is niet meer besmettelijk na overlijden en kan gewoon in de koelruimte met andere overledenen geplaatst worden.

Thuisopbaring
Het RIVM vermeldt op hun website dat thuis opbaren mogelijk is. Als u het verzoek krijgt een overledene thuis op te baren, geven wij u een aantal aspecten ter overweging mee. Per scenario schetsen wij u gedragsregels voor uw medewerkers om hen zo veel mogelijk te beschermen tegen de corona infectie.
Vertel in het meldingsgesprek aan de nabestaande welke voorzorgsmaatregelen u treft om het risico van besmetting van uzelf of van uw medewerker tot het minimum te beperken. Maak tevens duidelijk onder welke condities u de thuisopbaring en de verzorging daarvan wilt verrichten.

Scenario 1: thuis overlijden
De medewerkers verzorgen en kisten de overledene op het overlijdensadres.

Scenario 2: thuis of elders overlijden
U brengt de overledene over naar uw uitvaartcentrum of verzorgingsruimte waar u de overledene verzorgt en in de kist legt. Vervolgens brengt u de overledene (terug) naar het huis.

Gedragsregels voor scenario 1 en 2

• Verzoek alle nabestaanden aanwezig in het huis om 1,5 meter afstand van u te nemen.
• Ga zonder nabestaanden naar de ruimte waar de overledene ligt danwel verzorg de overledene zonder nabestaanden.
• Verricht daar de benodigde werkzaamheden (hygiëne maatregelen neemt u in acht) en verlaat het pand.
• Reinig direct uw handen met desinfecterende handgel.

Tijdens de opbaring
Bij controle van de opbaring tussen de dag van opbaring en de dag van de uitvaart gelden de hierboven vermelde maatregelen.
Aan nabestaanden wordt afgeraden dat men familieleden en vrienden in het woonhuis ontvangt.

24-uurkamers
Nabestaanden kunnen gebruik blijven maken van 24-uurskamers. Professionals gaan deze kamers niet binnen als nabestaanden aanwezig zijn.

Condoleren
Omdat we geen handen schudden, is ons advies om op een alternatieve wijze de nabestaanden te condoleren door bijvoorbeeld uw hand op uw hart te leggen en de condoleance uit te spreken. Ook het namasté gebaar is tegenwoordig een mooi geaccepteerd gebaar om uw medeleven te uiten.

Besmetting via voorwerpen
Het coronavirus wordt vooral overgedragen door te hoesten en te niezen. Het virus verspreidt zich via kleine druppeltjes vloeistof uit de neus en mond van iemand die ziek is. Hoewel een virus altijd een mens of dier nodig heeft om ‘in leven te blijven’, kan het ook voor een bepaalde periode buiten het lichaam overleven.
Dat betekent dat het ook kan worden overgedragen als een besmet persoon bijvoorbeeld boven een rouwbrief niest, een ander deze brief aanraakt en vervolgens met de handen zijn gezicht aanraakt. Afhankelijk van het type oppervlak, de temperatuur en de luchtvochtigheid, kan het virus enkele uren tot enkele dagen besmettelijk blijven. Het is daarom belangrijk ook deze manier van overdracht te stoppen en oppervlakken en spullen die worden aangeraakt, goed schoon te maken. Die kan met gewone huishoudelijke schoonmaakmiddelen maar voorkeur geniet met desinfectiemiddelen met ethanol, waterstofperoxide of natriumhypochloriet.
En natuurlijk: handen wassen, handen wassen, handen wassen. Ook na het schoonmaken.

Crematorium en Begraafplaats
Wij willen u erop wijzen dat crematoria en begraafplaatsen de richtlijnen van het RIVM strikt opvolgen. Zij hebben autonome bevoegdheid en kunnen hun eigen aanvullende beslissingen hierin nemen.  Zodoende ontstaat er een gezamenlijke verantwoordelijkheid binnen onze branche.

Tot slot
Zorg voor goede en voldoende beschermingsmiddelen voor uw personeel zoals desinfecteringsmiddelen, beschermende kleding, handschoenen, veiligheidsbrillen, mondkapjes, enz.
Nardus staat in nauw contact met RIVM zodat nieuwe of aanvullende informatie direct aan u kan worden doorgegeven.

Zie voor meer informatie ook de websites van LOB, LVC en BGNU.